A PHP Error was encountered

Severity: Notice

Message: Only variable references should be returned by reference

Filename: core/Common.php

Line Number: 239

Franciszkanie w Toruniu
Wtorek, 19 marca 2024
Przeczytaj komentarz do Ewangelii na dziś i dzisiejsze czytania.

Historia » Historia kościoła

Historia i wyposażenie kościoła św. Apostołów Piotra i Pawła na Podgórzu

Jest to kościół jednonawowy, z trójbocznie zamkniętym prezbiterium. Kościół wraz z klasztorem Reformatów (ukończonym w połowie XVIII w.), przylegającym od południa, tworzy zwarty kompleks barokowych zabudowań, wzniesionych na planie czworoboku z kwadratowym wirydarzem pośrodku.
Wymiary kościoła: długość: 27,6 m, szerokość nawy: 10,32 m, wysokość nawy: 9 m, długość prezbiterium 9,2 m, szerokość prezbiterium 6,2 m. Zgodnie z regułą reformacką (franciszkańską) świątynia nie posiada wieży, a jedynie dwie sygnaturki z 1753 roku.

Kościół został ufundowany w 1644 roku przez Stanisława Sokołowskiego, starostę dybowskiego i kasztelana bydgoskiego, na terenie wsi Małe Piaski, który sprowadził do niego zakon Reformatów. Śmierć Sokołowskiego i potop szwedzki (1655-1660) spowodował, że budowa zespołu klasztornego wydłużyła się. W klasztorze mieszkał król Jan Kazimierz wraz z dworem, który w 1658 roku stąd kierował walkami o odzyskanie Torunia zajętego przez Szwedów. Na pamiątkę zwycięstwa Polaków, z ofiar króla miał być ufundowany do budowanego kościoła ołtarz św. Piotra i Pawła, a z ofiar królowej, Marii Ludwiki Gonzagi ołtarze boczne.

Konsekracji kościoła dokonano w 1659 roku. Ostatecznie ukończono budowę w 1661 roku. Na początku XVIII wieku dobudowano do środkowego przęsła kościoła, od strony północnej kaplicę Najświętszej Marii Panny, oddzieloną półkoliście, zamkniętą absydą od nawy.
Po kasacie Zakonu Franciszkanów i zamknięciu prowadzonej przez zakonników szkoły elementarnej w 1832 roku Kościół stał się parafialnym w miejsce spalonego w 1813 roku Kościoła św. Anny na Podgórzu. Franciszkanie wrócili na Podgórz w 1987r.
Wnętrze płaskie sklepienie krzyżowe z polichromiami z 1957 roku w formach barokowych wg L. Torwirta. Na zewnątrz kościoła kartusze zdobiące daszki kaplicy matki Bożej oraz kruchty.

Prace renowacyjne barokowego wystroju kościoła pod nadzorem Miejskiego Konserwatora Zabytków w Toruniu od 2009r. prowadzone przez zespół konserwatora dzieł sztuki Bartosza Anusiaka. Prace te współfinansowane przez Gminę Miasta Toruń oraz Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko – Pomorskiego

Wyposażenie wnętrza kościoła późnobarokowe:
- ołtarz główny Męki Pańskiej (renowacja (2010)
- przed prezbiterium figury świętych apostołów Piotra i Pawła (renowacja (2010)
- na bocznej ścianie przed prezbiterium namalowany przez Agatę Lubochońską – Anusiak obraz bł. Jana Pawła II (16.10.2011r.)
- ołtarze boczne św. Franciszka z Asyżu, św. Antoniego z Padwy, Zaślubin NMP, Najświętszego Serca Pana Jezusowego (renowacja 2010-2011)
- barokowa ambona
- sceny figuralne: na ścianie północnej Trzy Marie u Grobu, na ścianie południowej Chrystus w Grobie
- stacje Drogi Krzyżowej z końca XVIII wieku namalowane przez Kazimierza Łukasiewicza
- w kaplicy bocznej barokowy obraz Matki Boskiej Niepokalanie Poczętej, z 1795 roku namalowany przez Kazimierza Łukaszewicza (renowacja 2009)
- tabernakulum z XVIII wieku, uwieńczone koroną (wskazuje na królewskiego fundatora, Jana Kazimierza)
- barokowe konfesjonały
- na ścianach bocznych kaplicy epitafia: Agnieszki Niemieścińskiej (zm. 1728), Agnieszki Kościelskiej (zm. 1792), Ignacego Kościelskiego (zm. 1798).
- w kruchcie epitafium Jakuba Niemirskiego (zm. 1752)
- barokowy balustrada chóru organowego
- 30-glosowe organy firmy Truszczyński z 1925r. (kapitalny remont 2008-2010)

Strona korzysta z plików cookie w celu realizacji usług zgodnie z Polityką Cookies.
Możesz określić warunki przechowywania lub dostępu do cookie w Twojej przeglądarce. OK