Droga krzyżowa – w Kościele katolickim nabożeństwo wielkopostne o charakterze adoracyjnym, polegające na symbolicznym odtworzeniu drogi Jezusa Chrystusa na śmierć i złożenia go do grobu.

Nazwa ta używana jest też w kontekście:
- samej męki Chrystusa,
- stacji – wizerunków drogi krzyżowej,
- przedstawienia pasyjnego
- czwartej tajemnicy części bolesnej różańca świętego.

Historia
Tradycja odprawiania drogi krzyżowej powstała w Jerozolimie. W średniowieczu rozpowszechnili ją franciszkanie, którzy oprowadzając pątników zatrzymywali się przy stacjach przedstawiających historię śmierci Jezusa. Liczbę czternastu stacji ustalono w XVII wieku.

W kościołach katolickich droga krzyżowa przedstawiana jest w obrazach lub rzeźbach rozmieszczonych najczęściej na ścianach bocznych świątyni. Stacje drogi krzyżowej to nie tylko odtworzenie wydarzeń z ostatnich dni Chrystusa. Mają one swą bogatą symbolikę. Dla katolików są również podstawą rozważań medytacyjnych dotyczących m.in. tego, czym jest prawda, miłość itp.
Jan Paweł II odprawiał drogę krzyżową w każdy piątek przez cały rok i codziennie w wielkim poście.

Formę nabożeństwa reguluje Czwarte Wydanie Enchiridion Indulgentiarum (promulgowane przez Pawła VI):
1. Pobożne ćwiczenia należy odprawiać przed stacjami drogi krzyżowej prawnie erygowanymi.
2. Do erygowania prawdziwej drogi krzyżowej wymaga się 14 stacji krzyżów, przy których zwykło się zamieszczać z pożytkiem tyleż obrazów, przedstawiających stacje jerozolimskie.
3. Zgodnie z powszechnie przyjętym zwyczajem pobożna praktyka składa się z czternastu pobożnych czytań, do których dodaje się pewne wezwania modlitewne.

Zapisane w tradycji katolickiej stacje drogi krzyżowej to:
1. Pan Jezus skazany na śmierć.
2. Pan Jezus bierze krzyż na swe ramiona.
3. Pierwszy upadek Pana Jezusa.
4. Pan Jezus spotyka swą matkę.
5. Szymon Cyrenejczyk pomaga nieść krzyż Jezusowi.
6. Święta Weronika ociera twarz Pana Jezusa.
7. Pan Jezus upada pod krzyżem po raz drugi.
8. Pan Jezus pociesza płaczące niewiasty (por. Łk 23,27-31).
9. Trzeci upadek Pana Jezusa.
10. Pan Jezus z szat obnażony.
11. Pan Jezus przybity do krzyża.
12. Pan Jezus umiera na krzyżu.
13. Pan Jezus zostaje zdjęty z krzyża.
14. Pan Jezus złożony do grobu[2].
Obecnie bardzo często pojawia się także 15. stacja tj. Zmartwychwstanie, która, jak wierzą katolicy, nadaje sens całej ofierze Jezusa.

Po każdym wezwaniu (Stacja...), istnieje zwyczaj klękania, i mówienia: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste, i błogosławimy Tobie, lud odpowiada: "…Żeś przez Krzyż i Mękę swoją odkupił świat" lub "…Żeś przez Krzyż swój święty świat odkupić raczył".

Biblijne stacje drogi krzyżowej
Pośród tradycyjnych stacji drogi krzyżowej tylko osiem ma jednoznaczne odzwierciedlenie w Biblii. Stacje 3, 4, 6, 7 i 9 nie są potwierdzone przez Biblię. W szczególności nic nie wskazuje na to, że stacja 6 była znana przed średniowieczem. Z kolei stacja 13 (zdjęcie z krzyża) jest tylko upiększeniem zapisu biblijnego według którego Józef z Arymatei ściągnął ciało Jezusa z krzyża i pogrzebał je. W Wielki Piątek 1991 papież Jan Paweł II zainicjował nową formę nabożeństwa, nazwanego biblijną drogą krzyżową. Kilkukrotnie celebrował drogę krzyżową w tej formie w Koloseum[3][4]. Ta wersja została oparta wyłącznie o Pismo Święte. W 2007 papież Benedykt XVI zatwierdził tę listę stacji do medytacji i publicznego odprawiania.

Stacje biblijnej drogi krzyżowej to:
1. Jezus w Ogrodzie Oliwnym.
2. Jezus zdradzony przez Judasza.
3. Jezus skazany przez Sanhedryn.
4. Piotr wypiera się Jezusa.
5. Jezus sądzony przez Piłata.
6. Jezus biczowany i koronowany cierniem.
7. Jezus bierze krzyż na swe ramiona
8. Szymon z Cyreny pomaga nieść krzyż Jezusowi.
9. Jezus spotyka niewiasty jerozolimskie.
10. Jezus przybity do krzyża.
11. Jezus obiecuje swoje Królestwo żałującemu łotrowi.
12. Matka i umiłowany uczeń pod krzyżem Jezusa.
13. Jezus umiera na krzyżu.
14. Jezus zdjęty z krzyża i złożony do grobu.

Rozważania Drogi Krzyżowej
Mój Mistrzu, jakże pragnę powtórzyć w sobie Twoje życie, bo tylko w ten sposób, upodabniając się do Ciebie w szarej codzienności, pozwolisz dostąpić łaski wielkiego Twojego Miłosierdzia. Przepełnia mnie pragnienie, by żyć tak jak Ty, po Kalwarię, po Krzyż - z miłości. Pragnę pokrzepiać się Twoim Słowem, Twoim Ciałem, wpatrując się w Twoje Serce, z wielką delikatnością i wrażliwością pełnić Wolę Twojego Ojca. Pragnę oddychać Twoją miłością - niech pochłonie mnie gorliwość o dom Twój Panie, a troska o zbawienie dusz niech będzie polem codziennej mojej pracy.

Stacja I. - Jezus skazany na śmierć
Panie, Ty znałeś bieg mających nastąpić wydarzeń... popatrz na mnie - co zwycięży: strach czy miłość do Ciebie, która pozwoli trwać u Twego boku? Błagam wesprzyj mnie swą łaską i ogarnij Swoim Miłosierdziem niezależnie od tego co uczynię.
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Stacja II. - Jezus bierze krzyż na swoje ramiona
Panie, to jakaś pomyłka! Dlaczego się nie buntujesz, dlaczego milczysz? Ja krzyża nie udźwignę, ja go nie chcę, nie zasłużyłam, to zbyt wiele... dlaczego tak na mnie Patrzysz? Pamiętam... mówiłeś :"Kto chce pójść za Mną ... niech weźmie krzyż..." (Mt 16,24) ...tak, ludzka natura się wzdryga, ale kocham Cię Jezu i choćby krzyż me siły rwał - nie poddam się, bo zawsze mogę liczyć na Ciebie.
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Stacja III. - pierwszy upadek Jezusa
Panie, co teraz będzie? Ty już nie masz siły, a droga daleka... Nie mają litości nad Tobą, a przecież to Ty nie złamałeś trzciny nadłamanej, ani nie zgasiłeś nikłego płomyka... proszę przemień spojrzeniem Twojego Miłosierdzia okrutne czyny ludzi.
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Stacja IV. - Spotkanie z Matką
Rozdzierający widok - Maryja Matka Miłsierdzia podbiega do Ciebie Jezu i w niczym pomóc Ci nie może, bo Ty sam wziąłeś nasze winy na siebie, jednak bliskość kochanej Osoby potrafi dodać siły. Naucz mnie Panie wychodzić naprzeciw...
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Stacja V. - Szymon z Cyreny pomaga dźwigać krzyż
Co za ulga, gdy ktoś przychodzi z pomocą... Szymonie czy widzisz różnicę? Jezus w milczeniu, resztkami sił idzie na przód, a ty? Żołnierze Cię zmusili - teraz bardziej jestem podobna do Ciebie niż do mojego Pana, którego tak bardzo chciałam naśladować...
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Stacja VI. - Weronika ociera twarz Jezusa
Jaka odważna kobieta, przedarła się przez mur strażników, by zwilżoną chustą otrzeć Twoją zmęczoną twarz... Jakże wiele jeszcze muszę się nauczyć - tu na krzyżowej drodze życia - być miłosierną nie słowem, ale czynem jak uczył nasz Mistrz.
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Stacja VII - Drugi upadek Jezusa
Jak to, podnosisz się Panie? W czym tkwi tajemnica Twojego zaparcia? Nowych pokładów sił? Ale ja już dalej nie dam rady. "Panie zmiłuj się nade mną i dźwignij mnie" (Ps. 40,11).
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Stacja VIII. - Niewiasty
"Córki Jerozolimskie" - Ty Jezu zauważasz wszystkich dookoła, ja skupiam się na swoim cierpieniu - Panie bądź i dla mnie Miłosierny.
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Stacja IX. - Trzeci upadek Jezusa
Już niedaleko mój Panie, miłość rozrywa Twoje Serce i z wielkim cierpieniem, ale dźwigasz się by iść na przód. Boże, towarzyszenie Ci w każdej sekundzie Twojego cierpienia graniczy z cudem - gdyby nie Twoja łaska, już dawno musiałabym zawrócić.
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Stacja X. - Odarcie z szat
Podłość ludzka nie zna granic - Jezu, jaki jesteś dzielny, wszystkie upokorzenia znosisz z miłości do Ojca i do człowieka, nie sprzeciwiasz się niczemu - bo do samego dna chciałeś wypić kielich goryczy. Spraw by moje usta były miłosierne, gdy to ja w życiu przeżywać będę swoją dziesiątą stację.
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Stacja XI. - Przybicie do Krzyża
Oto kres doczesnego zmagania, wycieńczony jesteś Panie... Jednak resztkami sił rozchylasz ramiona, by dać światu znak, że czekasz na każdego człowieka z otwartymi ramionami... Czy i tu jestem blisko Ciebie?
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Stacja XII. - Jezus umiera na krzyżu
Jezu, Pasterzu, co Cię spotkało za miłość, dobro, ciepło, prawdę? Kona, umiera Nieśmiertelny... Uszło z Ciebie życie, a z serca polały się jeszcze zdroje miłosierdzia... Do ostatniej chwili szukałeś usprawiedliwienia dla oprawców. Czy jestem pod krzyżem i trwam? Czy szukam raczej drogi ucieczki, by nie patrzeć na zło?
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Stacja XIII. - Zdjęcie z krzyża
Zmrok okrył ziemię, martwe Twoje Ciało Panie z miłością przytula Maryja, współcierpi, boleje, ale nie traci nadziei. Matko, i ja jestem blisko Ciebie...
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Stacja XIV. - Złożenie do grobu
Złożono Twoje Ciało do grobu Jezu, a Ty po trzech dniach Zmartwychwstaniesz, by jeszcze hojniej wylewać na nas Twoje Miłosierdzie. Dziękuję Ci Boże, że w wtedy gdy ja wątpiłam, Ty nie zwątpiłeś we mnie nigdy.
Któryś za nas cierpiał rany, Jezu Chryste zmiłuj się nad nami !

Zakończenie.
Boże pełen miłości i miłosierdzia, proszę nie opuszczaj mnie nigdy, bo bez Twojej łaski nic nie zdołam uczynić, ani dla Ciebie, ani dla siebie, ani dla innych.